گاهی باید نبخشید کسی را ،
که بارها او را بخشیدی و نفهمید ،
تا این بار در آرزوی بخشش تو باشد !
گاهی نباید صبر کرد ....
باید رها کرد و رفت تا بدانند ،
که اگر ماندی ، رفتن را بلد بوده ای !
گاهی بر سر کارهایی که ،
برای دیگران انجام میدهی ،
باید منت گذاشت ...
تا آن را کم اهمیت ندانند !
گاهی باید بد بود برای کسی ،
که فرق خوب بودنت را نمیداند !
و گاهی ...
باید به آدمها از دست دادن را متذکر شد !
آدمها همیشه نمی مانند ...
یک جا در را باز می کنند ...
و برای همیشه می روند...
کلمات کلیدی
باید رها کرد و رفت تا بدانند
اید به آدمها از دست دادن را متذکر شد
آرزوی بخشش
گل نر
چگونگی کاشت پاپایا از دانه
چگونگی کاشت و پرورش پاپایا یا خربزه درختی
میوه های سالم تر و خوشمزه
میزان آب مورد نیاز برای گیاه پاپایا
ﻣﻮﻗﻊ ﺍﺫﺍﻥ ﻇﻬﺮ
نجار بجای ساخت دیوار چوبی بلند یک پل بزرگ ساخته است.
قصه جذاب و کوتاه
بچه‌های یتیم
چون عزیزانم انگشت شمارند
تنفس شروع زندگیست عشق قسمتی از زندگیست اما دوست خوب قلب زندگیست !
به انگشتانم که مینگرم به یادت می افتم
چکی که برای پاس کردنش در سی سالگی آنقدر استرس و بی خوابی کشیدیم
پنج سالگی
در چهل سالگی
کره کاکائو
کافئین
پروتئین
نشاسته
مراسم سرخپوستان آمریکا
تاریخچه درخت کاکائو و شکلات
تئو برومین و روغنهای آروماتیک
درخت اووکادو در ایران
خصوصیات درخت اووکادو
جنوب آفریقا و استرالیا
آووکادو یا گلابی تمساح
کولاسیون
بایگانی
- بهمن ۱۳۹۷ (۱۴)
آخرین مطالب
-
۹۷/۱۱/۱۶قصه جذاب و کوتاه
-
۹۷/۱۱/۱۶دلنوشته های از روزگاری تلخ
-
۹۷/۱۱/۱۶تاریخچه درخت کاکائو و شکلات
-
۹۷/۱۱/۱۵خصوصیات درخت اووکادو
-
۹۷/۱۱/۱۴صمغ درخت گیلاس
-
۹۷/۱۱/۱۳درخت کهور
-
۹۷/۱۱/۱۳بیماریهای درخت خرما
پیوندهای روزانه
چگونگی کاشت و پرورش پاپایا یا خربزه درختی
چگونگی پرورش پاپایا در تمام طول سال
پاپایا یا خربزه درختی به راحتی رشد می کند (در صورتی که شما چگونگی پرورش آن را بدانید) ، رشد سریعی دارد و به سرعت میوه می دهد و در تمام طول سال میوه دارد. میوه پاپایا را می توان هم به صورت سبز و هم به صورت رسیده مصرف کرد.
کاشت پاپایا از بذر ساده ترین و موفق ترین راه است و البته ارزان ترین راه نیز می باشد.
با این حال، پاپایا می تواند یک گیاه حساس باشد... پاپایا رشد آسانی دارد اما برای زنده نگه داشتن گیاه و میوه باید به آن توجه داشت.
کاشت پاپایا
پاپایا بومی مناطق استوایی آمریکای جنوبی است، اما امروزه پاپایا در همه جا هم مناطق استوایی و هم نواحی زیر استوایی رشد می کند. این گیاه اغلب به صورت وحشی رشد می کند و در هر باغی در مناطق استوایی حداقل چند درخت پاپایا وجود دارد.
پاپایا برای رشد به آب و هوای گرم، مقدار زیادی نور خورشید، مقدار زیادی آب، و به خاک حاصلخیز با زهکشی خوب نیاز دارد. خاک های لومی شنی برای کاشت پاپایا مناسب هستند
. PH مناسب برای رشد پاپایا 6/5 تا 7 می باشد. اگر شما بتوانید این شرایط را فراهم کنید می توانید در هر زمان از سال دانه پاپایا را در زمین بکارید، شش تا ده ماه بعد باردهی آغاز خواهد شد.
چند مانع برای رشد پاپایا وجود دارد که باید مراقب آن ها باشید. اما اگر از مشکلات احتمالی آگاه باشید دلیلی ندارد که از اولین تلاش خود برای پرورش پاپایا نا امید باشید.
پاپایا شبیه به خربزه
پاپایا رشد سریعی دارد، گیاه یک ساقه دارد. تنه نرم است و پوست سخت شبیه پوست سایر درختان ندارد، همچنین پاپایا شاخه هم ندارد.
برگ های درخت پاپایا خیلی بزرگ هستند ولی دوام زیادی ندارند. پاپایا معمولا دارای یک ساقه بلند با برگ های بزرگ در راس درخت است که تقریبا شبیه درخت نخل می باشد.
میوه بر روی تنه رشد می کند و به دلیل این که پاپایا همچنان به سمت بالا رشد می کند، همزمان با افزایش سن درخت پاپایا، دسترسی به میوه سخت تر می شود.
چگونگی کاشت پاپایا از دانه
کاشت پاپایا از بذر بهترین نتیجه را دارد. برای مزرعه خود به میزان کافی بذر پاپایا تهیه کنید. یک مکان آفتابی در باغ خود برای کاشت پاپایا انتخاب نمایید. کاشت بذر پاپایا را مستقیما از زمین شروع کنید و آن را در گلدان نکارید.
پاپایا عملکرد خوبی در انتقال از گلدان به زمین ندارد. در واقع هر چیزی که باعث ایجاد اختلال در ریشه شود به پاپایا آسیب می رساند.
بهترین راه کاشت پاپایا این است که به راحتی بذر آن در زمین اصلی کاشته شود. درخت پاپایا به یک خاک بسیار خوب و غنی از مواد آلی و مواد مغذی نیاز دارد.
اگر خاک مزرعه شما خوب نیست می توانید یک چاله نیم متری حفر کنید و آن را با مخلوط خاک و کمپوست خوب، پر کنید. در واقع حداقل دو یا سه چنین بستر کشتی در نقاط مختلف درست کنید.
بذرها را در فواصل یک تا سه متر از هم بکارید. دمای مناسب برای جوانه زنی بذر پاپایا 24 تا 30 درجه سانتی گراد است. در هر نقطه دو بذر قرار دهید و آن ها را با لایه نازکی کمپوست بپوشانید و سپس به آن مالچ اضافه کنید.
بذرها معمولا 2 یا 3 هفته بعد جوانه می زند. بعد از این که جوانه ها کمی بزرگ تر شدند متوجه خواهید شد کدام یک قوی تر است و جوانه ی ضعیف تر را حذف کنید. آن ها را زمانی که کوچک هستند از زمین خارج کنید و یا اگر بزرگ شده اند آن ها را از زمین قطع کنید و بهترین گیاه را نگه دارید.
در این مرحله شما باید نیمی از گیاهان کاشته شده را حفظ کنید. گیاه پاپایا می تواند دارای خصوصیات جنس نر یا جنس ماده باشد، درخت هایی که میوه نمی دهند دارای خصوصیات جنس نر هستند.
زمانی که درخت پاپایا حدود یک متر بلند شد شروع به گل دهی می کند. گل نر ساقه بلندتر و نازک تری با چند شکوفه کوچک دارد اما گل های ماده معمولا یک شکوفه تکی دارند و بزرگ تر هستند و به تنه نزدیک تر می باشند.
تصاویر پاپایا در بالا را مشاهده کنید. گیاهان نر در مزرعه خود را شناسایی کنید، شما فقط به یک گیاه نر برای هر ده تا پانزده گیاه ماده برای اطمینان از گرده افشانی نیاز دارید. بعد از 10 ماه میوه ها قابل برداشت هستند.
میزان آب مورد نیاز برای گیاه پاپایا
پاپایا دارای برگ های بزرگی است. در آب و هوای گرم مقدار زیادی آب از برگ ها تبخیر می شود، بنابراین به آب زیادی نیاز دارند.
اما متاسفانه پاپایا بسیار مستعد ابتلا به پوسیدگی ریشه است، به خصوص در آب و هوای سرد. آب دهی بیش از حد شایع ترین مشکل در پرورش پاپایا می باشد. پوسیدگی ریشه به درجه حرارت هوا و سلامت و قدرت کلی گیاه بستگی دارد.
گیاه سالم تر مقابله بهتری با پوسیدگی ریشه دارد ولی شما باید مواظب باشید در آب و هوای سرد بیش از حد آبیاری انجام ندهید. آبیاری 7 تا 10 روز یک بار کافی است.
میزان مواد مغذی مورد نیاز برای گیاه پاپایا
پاپایا به مواد غذایی زیادی نیاز دارد. این گیاه به نیتروژن علاقه زیادی دارد. به طور منظم به گیاه پاپایا مواد مغذی بدهید. برای تغذیه گیاه می توانید از یک کود کامل مثل کود مرغ استفاده کنید. کودهای قوی یا تازه نسبتا خوب هستند. شما همچنین باید از کمپوست نیز برای تغذیه گیاه استفاده کنید.
میزان نور مورد نیاز برای گیاه پاپایا
گیاه پاپایا باید تا حد امکان نور دریافت کند. اگر برگ ها در آب و هوای گرم کمی پژمرده شوند مشکلی نیست و طبیعی می باشد. پاپایا گرما و نور خورشید را بسیار دوست دارد.
زمان و میزان میوه دهی
پاپایا در تمام طول سال میوه می دهد، تا زمانی که آب و هوا به اندازه کافی گرم باشد. اگر درجه حرارت بیش از حد افت کند گل دهی متوقف می شود، گیاه بعد از گرم شدن هوا دوباره گل می دهد.
پاپایای جوان بیشترین تولید را دارد. هرچه سن گیاه بیشتر می شود گیاه ضعیف تر شده و میوه کمتر و گوچک تری تولید می کند، همچنین ممکن است به بیماری نیز مبتلا شود. همچنین هرچه گیاه بلندتر شود دسترسی به میوه نیز سخت تر می شود.
طول عمر پاپایا
مدت زندگی پاپایا می تواند متفاوت باشد، اما بیشتر گیاهان پاپایا زندگی کوتاهی دارند. زیرا آن هایی که مسن تر می شوند معمولا دچار بیماری شده و از بین می روند. بیشتر گیاهان پاپایا در سال دوم یا سوم می میرند.
اما برخی از گیاهان قوی هستند که مدت زمان بیشتری زنده می مانند و به نظر می رسد از بین نمی روند. در این صورت تنه آن را قطع می کنند تا درخت دوباره شروع به رشد جدید کند. بر اساس آمار مشخص شده یک گیاه پاپایا وجود داشته که تا 40 سال زندگی کرده است.
مشکلات شایع در پرورش پاپایا
پوسیدگی ریشه در اثر آبیاری بیش از حد شایع ترین مشکل گیاه پاپایا می باشد. اگر هوا سرد باشد باید پاپایا خشک نگه داشته شود.
اگر شما در منطقه ای گرمسیر زندگی می کنید که باران های سیل آسا در آنجا می بارد، در هر فصل مرطوب بسیاری از گیاهان پاپایای بالغ از بین می روند و آن هایی که جوان تر هستند زنده می مانند.
بادهای قوی یکی دیگر از دلایل آسیب رسان به گیاه پاپایا می باشند. گیاهان پاپایا یک سیستم ریشه ای کم عمق دارند و هرچه سن آن ها بیشتر می شود وزن تنه سنگین تر شده و به راحتی با ضربه از زمین جدا می شوند. در چنین حالتی باید دوباره کاشت مجدد انجام داد. بهتر است کاشت پاپایا از ابتدا در مکانی که از باد در امان است انجام شود.
مشکل دیگر پرندگان وحشی هستند... همه میوه پاپایا را دوست دارند...! تنها راه حل این است که زمانی که رنگ میوه شروع به تغییر کرد آن را بچینید. آن ها بعد از چیده شدن رسیده تر می شوند.
زمانی که درخت پاپایا خیلی بلند شود دسترسی به میوه سخت می شود و باید برای چیدن آن ها از نردبان بالا رفت. همچنین هرچه درخت بلندتر شود کیفیت طعم میوه نیز کاهش پیدا می کند. در صورتی که درخت خیلی بلند شود بهتر است که آن را قطع کرد. بعد از قطع کردن تنه ممکن است دوباره رشد کند.
بهترین زمان برای قطع کردن تنه پاپایا در آب و هوای خشک است. تنه توخالی است و اگر با آب پر شود فاسد می شود. شما می توانید روی تنه را با یک پلاستیک بپوشانید و یا یک گلدان را به صورت وارونه روی آن قرار دهید. آب و هوای گرم و مرطوب می تواند پوسیدگی را تشویق کند.
درختان جوان و قوی پاپایا کمتر تحت تاثیر حشرات و بیماری ها قرار می گیرند. همیشه درخت های جوان را نگه دارید. درخت های مسن تر مستعد ابتلا به بیماری هستند. حشرات ویروس ها و بیماری ها را از درخت می مکند و آن ها را منتقل می کنند و این موضوع باعث ایجاد یک مشکل بزرگ می شود.
شما می توانید دانه های میوه های سالم تر و خوشمزه تر را ذخیره کنید و در یک زمان مناسب آن ها را بکارید. در این صورت نژاد بهتر را پرورش خواهید داد.
قصه جذاب و کوتاه
۱۶
بهمن۹۷
چوپان
ﺷﺨﺼﯽ ﺑﺎ ماشین ﺷﺨﺼﯽﺍﺵ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﻓﺮﺕ ﺭﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ. ﻣﻮﻗﻊ ﺍﺫﺍﻥ ﻇﻬﺮ ﺗﻮﯼ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ
ﺟﺎﺩﻩﻫﺎﯼ بیرون ﺷﻬﺮ، ﺭﻭﯼ ﺗﭙﻪﺍﯼ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﮐﺮﺩ ﭼﻮﭘﺎﻧﯽ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﻧﻤﺎﺯ ﺍﺳﺖ ﻭ
ﮔﻮﺳﻔﻨﺪﺍﻥ ﻫﻢ ﮐﻨﺎﺭﺵ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﭼﺮﺍ. ﺍﺯ ﺩﯾﺪﻥ ﺍﯾﻦ ﺻﺤﻨﻪ ﻟﺬﺕ ﺑﺮﺩ ﻭ ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﭼﻮﭘﺎﻥ ﺭﺳﺎﻧﺪ. ﺍﺯ ﺍﻭ پرسید ﭼﻪ چیز ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪﻩ ﺗﺎ ﻧﻤﺎﺯﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻊ ﺍﺩﺍ ﮐﻨﯽ؟
ﭼﻮﭘﺎﻥ ﺟﻮﺍﺏ ﺩﺍﺩ: ﻭﻗﺘﯽ ﻣﻦ ﺑﺮﺍﯼ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪﺍﻧﻢ ﻧﯽ می‌زنم ﺁﻧﻬﺎ ﮔﺮﺩ ﻣﻦ ﺟﻤﻊ می‌شوند. ﺣﺎﻝ ﻭﻗﺘﯽ ﺧﺪﺍ ﻣﻦ را صدا می‌زند ﺍﮔﺮ ﺑﻪ ﺳﻤﺘﺶ ﻧﺮﻭم ﺍﺯ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﻫﻢ ﮐﻤﺘﺮم.
ﭼﻮﭘﺎﻥ ﺟﻮﺍﺏ ﺩﺍﺩ: ﻭﻗﺘﯽ ﻣﻦ ﺑﺮﺍﯼ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪﺍﻧﻢ ﻧﯽ می‌زنم ﺁﻧﻬﺎ ﮔﺮﺩ ﻣﻦ ﺟﻤﻊ می‌شوند. ﺣﺎﻝ ﻭﻗﺘﯽ ﺧﺪﺍ ﻣﻦ را صدا می‌زند ﺍﮔﺮ ﺑﻪ ﺳﻤﺘﺶ ﻧﺮﻭم ﺍﺯ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﻫﻢ ﮐﻤﺘﺮم.
***
وقتی که او مرد
وقتی که مرد، حتی یک نفر هم توی محل ما ناراحت نشد. بچه‌های محل اسمش
رو گذاشته بودند مرفه بی‌درد و بی‌کس. و این لقب هم چقدر به او می‌آمد نه
زن داشت نه بچه و نه کس‌وکار درستی.
شنیده بودیم که چند تایی برادرزاده و خواهرزاده دارد که آنها هم وقتی دیده بودند آبی از اجاق عموجان و دایی جان برایشان گرم نمی‌شود، تنهایش گذاشته بودند.
وقتی که مُرد، من و سه چهار تا از بچه‌های محل که می‌دانستیم ثروت عظیم و بی‌کرانش بی‌صاحب می‌ماند، بدون اینکه بگذاریم کسی از همسایه‌ها بفهمد، شب اول با ترس و لرز زیاد وارد خانه‌‌اش شدیم و هر چه پول نقد داشت، بلند کردیم.
شنیده بودیم که چند تایی برادرزاده و خواهرزاده دارد که آنها هم وقتی دیده بودند آبی از اجاق عموجان و دایی جان برایشان گرم نمی‌شود، تنهایش گذاشته بودند.
وقتی که مُرد، من و سه چهار تا از بچه‌های محل که می‌دانستیم ثروت عظیم و بی‌کرانش بی‌صاحب می‌ماند، بدون اینکه بگذاریم کسی از همسایه‌ها بفهمد، شب اول با ترس و لرز زیاد وارد خانه‌‌اش شدیم و هر چه پول نقد داشت، بلند کردیم.
بعد هم با خود کنار
آمدیم که: این که دزدی نیست تازه او به این پول‌ها دیگر هیچ احتیاجی هم
ندارد. تازه می‌توانیم کمی هم از این پول‌ها را از طرفش صرف کار خیر کنیم
تا هم خودش سود برده باشد و هم ما...
اما دو روز بعد در مراسم خاکسپاری‌اش که با همت ریش سفید‌های محل به بهشت زهرا رفتیم، من و بچه‌ها چقدر خجالت کشیدیم.
موقعی که ١۵٠ بچه یتیم از بهزیستی آمدند بالای سرش و فهمیدیم مرفه بی‌درد خرج سرپرستی همه آنها را می‌داده، بچه‌های یتیم را دیدیم که اشک می‌ریختند و انگار پدری مهربان را از دست داده‌اند از خودمان پرسیدیم: او تنها بود یا ما؟
اما دو روز بعد در مراسم خاکسپاری‌اش که با همت ریش سفید‌های محل به بهشت زهرا رفتیم، من و بچه‌ها چقدر خجالت کشیدیم.
موقعی که ١۵٠ بچه یتیم از بهزیستی آمدند بالای سرش و فهمیدیم مرفه بی‌درد خرج سرپرستی همه آنها را می‌داده، بچه‌های یتیم را دیدیم که اشک می‌ریختند و انگار پدری مهربان را از دست داده‌اند از خودمان پرسیدیم: او تنها بود یا ما؟
***
آیا تا به حال پلی ساخته‌ایم؟
در زمان‌های دور دو برادر در کنار هم بر سر زمینی که از پدرشان به ارث
برده بودند کار می‌کردند و در نزدیک هم خانه‌هایی برای خودشان ساخته بودند
و به خوبی روزگار می‌گذراندند.
برحسب اتفاق روزی بر سر مسئله‌ای با هم به
اختلاف رسیدند. برادر کوچکتر بین زمین‌ها و خانه‌هایشان کانال بزرگی حفر
کرد و داخل آن آب انداخت تا هیچ گونه ارتباطی با هم نداشته باشند.
برادر بزرگتر هم ناراحت شد و از نجاری خواست تا با نصب پرچین‌های بلند کاری کند تا برادرش را نبیند و خودش عازم شهر شد. هنگام عصر که برگشت با تعجب دید که نجار بجای ساخت دیوار چوبی بلند یک پل بزرگ ساخته است.
برادر کوچکتر که از صبح شاهد این صحنه بود پیش خود اندیشید حتماً برادرش برای آشتی دستور ساخت پل را داده است و بی‌صبرانه منتظر بازگشت او بود.
رفت و برادر بزرگ را در آغوش گرفت و از او معذرت‌خواهی کرد. دو برادر از نجار خواستند چند روزی مهمان آنها باشد. اما او گفت: پل‌های زیادی هستند که او باید بسازد و رفت.
برادر بزرگتر هم ناراحت شد و از نجاری خواست تا با نصب پرچین‌های بلند کاری کند تا برادرش را نبیند و خودش عازم شهر شد. هنگام عصر که برگشت با تعجب دید که نجار بجای ساخت دیوار چوبی بلند یک پل بزرگ ساخته است.
برادر کوچکتر که از صبح شاهد این صحنه بود پیش خود اندیشید حتماً برادرش برای آشتی دستور ساخت پل را داده است و بی‌صبرانه منتظر بازگشت او بود.
رفت و برادر بزرگ را در آغوش گرفت و از او معذرت‌خواهی کرد. دو برادر از نجار خواستند چند روزی مهمان آنها باشد. اما او گفت: پل‌های زیادی هستند که او باید بسازد و رفت.
***
آیا کارمندان خود را می‌شناسید؟
روزی مدیر یکی از شرکت‌های بزرگ در حالیکه به سمت دفتر کارش می‌رفت
چشمش به جوانی افتاد که در کنار دیوار ایستاده بود و به اطراف خود نگاه
می‌کرد.
جلو رفت و از او پرسید: شما ماهانه چقدر حقوق دریافت میکنی؟
جوان با تعجب جواب داد: ماهی دوهزار دلار.
مدیر با نگاهی آشفته دست به جیب شد و از کیف پول خود شش هزار دلار را در آورده و به جوان داد و به او گفت: این حقوق سه ماه تو، برو و دیگر اینجا پیدایت نشود، ما به کارمندان خود حقوق می‌دهیم که کار کنند نه اینکه یک‌جا بایستند و بی‌کار به اطراف نگاه کنند.
جوان با خوشحالی از جا جهید و به سرعت دور شد. مدیر از کارمند دیگری که در نزدیکی‌اش بود پرسید: آن جوان کارمند کدام قسمت بود؟
کارمند با تعجب از رفتار مدیر خود به او جواب داد: او پیک پیتزافروشی بود که برای کارکنان پیتزا آورده بود.
جلو رفت و از او پرسید: شما ماهانه چقدر حقوق دریافت میکنی؟
جوان با تعجب جواب داد: ماهی دوهزار دلار.
مدیر با نگاهی آشفته دست به جیب شد و از کیف پول خود شش هزار دلار را در آورده و به جوان داد و به او گفت: این حقوق سه ماه تو، برو و دیگر اینجا پیدایت نشود، ما به کارمندان خود حقوق می‌دهیم که کار کنند نه اینکه یک‌جا بایستند و بی‌کار به اطراف نگاه کنند.
جوان با خوشحالی از جا جهید و به سرعت دور شد. مدیر از کارمند دیگری که در نزدیکی‌اش بود پرسید: آن جوان کارمند کدام قسمت بود؟
کارمند با تعجب از رفتار مدیر خود به او جواب داد: او پیک پیتزافروشی بود که برای کارکنان پیتزا آورده بود.
***
نگهداری هدیه
مرد هدیه‌ای که چند لحظه پیش از خانمی گرفته بود را محکم به سینه‌اش
چسبانیده بود و طول خیابان را طی می‌کرد. به فکرش افتاد، این یادگاری را
برای همیشه نگهداری کند. ولی از حواس پرتی و شلختگی خودش می‌ترسید. توی
مسیر همه‌ش به این فکر می‌کرد که چگونه از این هدیه ارزشمند مراقبت کند.
فکری به ذهنش رسید. وارد خانه که شد هدیه را جلوی سینه‌اش گرفت و گفت:
تقدیم به همسر عزیزم!
همسرش تا آخر عمر، آن هدیه را مثل تکه‌ای از بدن خودش مواظبت می‌کرد.دوستی مثل یک کتابه ، چند ثانیه طول می کشه که آتیش بگیره ولی سالها طول می کشه تا نوشته بشه . . .
سلامتی همه دوستای با معرفت
تنفس شروع زندگیست
عشق قسمتی از زندگیست
اما دوست خوب قلب زندگیست !
هم چنان چشم به چشمان تو دارم ای دوست / گوشه چشمی بنما بر دل زارم ای دوست
هر شبم نقش تو ماه شب چشمان من است / روزها در شب هجرت بشمارم ای دوست
به انگشتانم که مینگرم به یادت می افتم ، چون عزیزانم انگشت شمارند . . . !
معجزه ای وجود دارد که دوستی نامیده می شود و در میان دل اقامت دارد ؛ شما نمی دانید که چگونه بوجود می آید و چگونه آغاز می شود اما شادمانی که برایتان به ارمغان می آورد همیشه موهبتی خاص می بخشد و شما متوجه می شوید که دوستی ارزشمندترین نعمت خداوند است !
دلنوشته های از روزگاری تلخ
۱۶
بهمن۹۷
🔺 عروسکی که در پنج سالگی خراب شد و کلی غصه اش را خوردیم
در ده سالگی دیگر اصلا مهم نیست
نمره امتحانی که در دبیرستان کم شدیم و آنقدر به خاطرش اشک ریختیم و روزگارمان را تلخ کرد
در دوران دانشگاه هیچ اهمیتی ندارد و کلا فراموش شده است
آدمی که در اولین سال دانشگاه آنقدر به خاطرش غصه خوردیم و اشک ریختیم و بعد فهمیدیم ارزشش را نداشته و دنیای مان ویران شد
در سی سالگی تبدیل به غباری از یک خاطره دور دور دور شده که حتی ناراحت مان هم نمی کند
🔺 چکی که برای پاس کردنش در سی سالگی آنقدر استرس و بی خوابی کشیدیم
در چهل سالگی یک کاغذ پاره بی ارزش و فراموش شده است
✅ پس یقین داشته باش که مشکل امروزت
اینقدرها هم که فکر میکنی بزرگ نیست
این یکی هم حل می شود. میگذرد و تمام می شود
تاریخچه درخت کاکائو و شکلات
۱۶
بهمن۹۷
تاریخچه درخت کاکائو
کاکائو درختی است از تیره پنیرکیان که برگهایش ساده و متقابل و گلهایش منظم و کوچک و قرمز رنگ در همه فصول وجود دارد. میوه‌شا سته و زرد رنگ است و به اندازه یک خیار محتوی ۲۵ تا ۴۵ دانه است .
میوههای این گیاه را پس از چیدن انبار می‌کنند تا بپوسد و پس از آن دانه‌ها را جمع‌آوری می‌کنند و به مصرف می‌رسانند که از آن پودر کاکائو تهیه میشود.دانه این گیاه تقویت کننده قلب است و به علاوه محتوی مقدار زیادی ازنه و چربی است از کاکائو شکلات نیز تهیه می‌کنند.
در منطقه حائل بین عرض جغرافیائی ۱۰ تا ۲۰ درجه در شمال و جنوب خط استوا می روید.
گاه به این منطقه کمربند کاکائویی نیز گفته می شود. درخت کاکائو اغلب زیر سایه درختان بزرگتر رشد می کند. میوههای درخت کاکائو حدوداً ۳۰ سانتی متر طول دارند.
رنگ میوه ممکن است زرد مایل به قهوه ای یا ارغوانی باشد. هر میوه بین ۲۰ تا ۴۰ دانه دارد که داخل یک بافت گوشتی صورتی ترش و شیرین کنار هم قرار می گیرند.
کاکائو یکی از لذیذترین طعم هایی است که هر انسانی چشیدن آن را در زندگی خود تجربه می کند
معمولا در نواحی گرمسیری و به ویژه در آمریکای جنوبی، آفریقا و اندونزی رشد می کند و به کاهش دما نیز بسیار حساس است.
درخت کاکائو در حدود ۲۰۰۰ سال پیش، توسط تمدن مایا کشت شد
مایایی ها برای نخستین بار دانه کاکائو را خشک کرده و از آن در تهیه غذاهای مختلف استفاده نمودند.
البته گفته می شود کاکائو هزاران سال قبل تر از آن نیز وجود داشته است.
اسپانیایی هایی افرادی بودند که دانه کاکائو را از این سرزمین ها به سرزمین های دیگر بردند.
شکل ظاهری درخت کاکائو
ارتفاع درخت کاکائو ۴ الی ۱۰ متر است.
برگ های این گیاه بی کرک، براق، با دمبرگ بیضی و نوک تیز، ساده و متقابل و گل های آن بسیار زیبا، کوچک، منظم، بدون بو و قرمز رنگ است
و تقریبا در تمام طول سال دیده می شود.
تعداد گل های این درخت در سال حدود ۵۰۰۰۰ عدد است و به همین دلیل در طول سال غرق گل است.
میوه درخت کاکائو سنگین، دراز، تخم مرغی و به شکل خیارهای با پوست ناصاف به رنگ زرد یا قرمز و به بزرگی یک آنـاناس کوچک است
که مستقیم بر روی تنه و شاخه های بزرگ درخت می روید.
دانه های این میوه، همان دانه های کاکائو را تشکیل می دهند و تلخ و ترش هستند.
این دانه ها هیچ شباهتی به چیزی که ما به عنوان کاکائو می شناسیم ندارند و بیشتر شبیه بادام هستند.
بهترین میوه ها در زمان بلوغ درختان به عمل می آیند و ده سال طول میکشد تا درخت کاکائو به بلوغ برسد.
هر درخت کاکائو حدود ۵۰ تا ۶۰ میوه در سال تولید می کند و میزان تولید هر درخت در سال چیزی حدود ۱۰-۷ کیلو دانه خواهد بود.
هر دانه کاکائو شامل پروتئین، کره کاکائو، نشاسته، کافئین، تئو برومین و روغنهای آروماتیک بودار است.
عطر دانه های کاکائو به نژاد، گونه درخت، خاک، دما، میزان رطوبت و شرایط آب و هوایی بستگی دارد.
تاریخچه شکلات
شکلات برای اولین بار حدود ۴۰۰۰ سال پیش زمانیکه قبایل آذتک و مایا گیاه کاکائو را کشف کردند ساخته شد. گفته می شود منشاء رویش این گیاه در آمازون یا حوزه رودخانه اوریکونو می‌باشد.
دوره جدید پرورش درخت کاکائو در حدود ۶۰۰ سال بعد از میلاد مسیح، زمانیکه قبیله مایاها به آمریکای جنوبی وارد شدند، آغاز شد.
آنها اولین درخت کاکائو را در منطقه یوکتان کشت کردند. این قبیله قرنها از کاکائو به عنوان یک کالای تجاری برای معاملات پایاپای خود در ازای غذا و کالاهای دیگر استفاده می کردند.
قبیله‌های آذتک و مایا از دانه‌های درخت کاکائو برای ساختن نوشیدنی مخصوصی به نام اکسوکوتل استفاده می‌کردند و در افسانه های قبیله سرخپوستی آذتک گفته می شد که دانه های کاکائو از بهشت برای آنها آورده شده و خوردن میوه درخت کاکائو باعث خردمندی و قدرت آنها می شود.
آنها باور داشتند که خداوند کوتزالکوتل درخت کاکائو را با ستاره صبح از بهشت برایشان به ارمغان آورد و به آنها آموخت که چگونه دانه های آن را بو داده و آسیاب کنند و سپس خمیری از آن بسازند که محلول در آب باشد ، آذتک‌ها به این خمیر مقداری چاشنی افزودند و نام نوشیدنی بدست آمده را شکلات نامیدند که در زبان آنها به معنای آب تلخ است.
فرم اولیه مصرف کاکائو به صورت نوشیدنی بوده و یکی از مراسم سرخپوستان آمریکا خوردن یک لیوان شکلات پر از کف مشترکا توسط عروس و داماد در روزعروسی بود.
در مکزیک باستان مردم بر این باور بودند که خدای غذا و آب از خدای کاکائو محافظت می‌کنند. آنها برای شکرگزاری از این خدایان هر ساله انسانهایی را قربانی می‌کردند و آخرین غذایی که به قربانیان خود می‌دادند کاکائو بود.
نکته جالب اینکه آنها معتقد بودند که مصرف شکلات یک موهبت خدایی است و از آن تنها در مراسم مذهبی استفاده می‌کردند و مصرف آن در زندگی روزانه متداول نبود.
خصوصیات درخت اووکادو
۱۵
بهمن۹۷
آووکادو یا گلابی تمساح
یا خوجدیس نام درخت و میوهٔ آن درخت است. این درخت در مناطق گرم و استوایی می‌روید و میوه‌ای سبز رنگ و قرمز رنگ با هسته‌ای درشت دارد.
آووکادو (پرسی آمریکانا) درختی است که میوهٔ آن در گونهٔ گیاهان گل‌دار طبقه‌بندی میشود.
این گیاه بومی آمریکای مرکزی و مکزیک است و تا ۲۰ متر رشد می‌کند و رشد خیلی سریعی دارد.این گیاه همیشه برگ‌های سبز دارد که طول آنها به ۱۲ تا ۱۵ سانتیمتر می‌رسد.
گل‌های آن نامشخص (ناپیدا) و به رنگ زرد مایل به سبز و قرمز تیره به عرض ۵ تا ۱۰ میلی‌متر است. میوهٔ گلابی شکل آن از نظر گیاه‌شناسی یک سته یا شفت است که ۷ تا ۱۰ سانتیمتر طول دارد.
درخت اووکادو در ایران
نهال‌های این گیاه در دهه ۴۰ شمسی از اکوادر وارد ایران شد ولی در ابتدا دچار سرما زدگی شد ولی بعد از گذشت چند سال با اب و هوای منطقه مورد کشت مقاومت ایجاد کرده که هر کدام از این درختان در حال حاضر ۵۰۰ تا ۱۵۰۰ عدد میوه تولید می‌کنند.
در ایران بیش از ۵۰ هکتار در شمال کشور به باغهای آووکادو اختصاص دارد و هر ساله حدود ۱۰۰ تن میوه تولید میشود.
تاریخچه
آووکادو از ایالت پوبلاومکزیک سرچشمه می‌گیرد. قدیمی‌ترین شواهد استفاده از آووکادو در یک غار واقع در پابلو مکزیک که به حدود ۱۰۰۰۰ سال قبل از میلاد یافت شده بر می‌گردد.
همچنین درخت آووکادو سابقه‌ای طولانی کشت در آسیای مرکزی و جنوب آمریکا دارد. اولین باری که شرح آووکادو در اروپا استفاده شده توسط مارتین فرناندز در ۱۵۱۸ یا ۱۵۱۹ در کتابش به نام بوده‌است.
اولین نوشتهٔ ثبت شده در انگلیسی که از کلمهٔ آووکادو استفاده کرده توسط هانس اسلون در شاخص ۱۶۹۶ از گیاهان جامائیکا بود. این گیاه در ۱۷۵۰ به اندونزی و در ۱۸۰۹ به برزیل و در اواخر قرن نوزدهم به جنوب آفریقا و استرالیا معرفی شد
صمغ درخت گیلاس
۱۴
بهمن۹۷
صمغ درخت گیلاس
عوامل مختلفی باعث ایجاد صمغ در گیاهان می شوند از جمله این عوامل هورمونها هستند که نقش اساسی در ایجاد شانکر و تولید صمغ دارند .
از عوامل دیگرکه باعث ایجاد شانکر می شوند می توان به فشارها ی محیطی و آلودگی گیاهان به باکتریها وقارچها. حمله حشرات از جمله کرم و صدمات مکانیکی و شیمیایی اشاره کرد.
برای پیشگیری ومبارزه با آلودگی ها می توان کارهای زیر را انجام داد: انتخاب ارقام مقاوم به بیماری گموز، استفاده از نهال های گلخانه ای که عاری از بیماری و مقاوم می باشند از میزان آلودگی می کاهد.
باید توجه شود در موقع کاشت نهال ضدعفونی ریشه توسط محلول بردو 3 درهزارصورت گیرد.محل پیوندک باید 30-15 سانتیمتر از خاک فاصله داشته باشد، باید دقت شود در حین پیوندزنی قطراتی از آب یا ذره‌ای ازخاک باغ بین پایه وپیوندک قرار نگیرد ،
حذف علفهای هرز از دور طوقه ، جلوگیری از ایجاد زخم اطراف طوقه ، جلوگیری از جمع شدن آب دور طوقه درخت و همچنین هرس همه ساله درختان که سبب سیر کولاسیون یا چرخش مناسب مواد در بین اعضا درخت می شود از راههای موثر برای پیشگیری به شمار می آید.
در صورت آلودگی اگر آلودگی توسعه چندانی نداشته باشد ودر مراحل اولیه است با یک چاقوی تیز پوست محل را تراشیده تا به بافت زنده برسیم آنگاه به وسیله محلول یک درصد پرمنگنات پتاسیم و یا مخلوط بردو و یا ارتوساید و کوپراویت به میزان یک در هزار ضدعفونی سطحی می‌کنیم
وپس از دو هفته محل را با چسب باغبانی می‌پوشانیم.همچنین اگر پوسیدگی بیشتر از نصف دور طوقه را فرا گرفته باشد باید درخت آلوده را قطع کرد.جداسازی گیاهان جدید از درختان آلوده به طور شایانی شمار عفونت ها یا آلودگی های شانکری را کاهش می دهد.
صمغ بوسیله آلودگی هایی نظیر حمله حشرات ، آسیب های ماشینی و شیمیایی ، استرس های آبی و دیگر عوامل محرک تنش زا ی محیطی در برخی گونه های گیاهان القا می شود.
همه این فاکتورها بر واکنشی که از طریق اتیلن تولید شده در بافتهای گیاهی ، معتقد می باشندعمل می کنند.اتبلن یک فاکتور اصلی مسئول برای القا صمغ به شمار می آید.
اتیلن یا ترکیبات اتیلن آزاد شده از قبیل اتفن(2- کلرو اتیل فسفونیک اسید) می باشد که اساسا باعث تحریک ساختمان صمغ در درختان میوه هسته دار و دیگر درختان میوه خانواده رزاسه از قبیل گیلاس، گیلاس زینتی ژاپنی ،آلو،هلو وبادام ها می شود.
صمغ ها بیشتر شامل پلی ساکاریدها می باشند اگرچه آنها شامل چندین ماده سالم دیگر می باشند.استرسور(تنش زا)زنده و حیاتی سبب افزایش سریع سطح داخلی جاسمونتها اساسا اسیدجاسمونتها می شود. جاسمونتها گروه جدیدی از هورمونهای گیاهی می باشند.
آلودگی ، حمله حشرات ،صدمات مکانیکی و دیگر فشارها تولید اتیلن را در بافتهای گیاهی تلقین می کنند
به موادی اطلاق می شود که مانند صمغ عربی و صمغ درخت گیلاس از اعضا گیاه به خارج ترشح می گردد و این عمل نیز بطور خود به خود و یا بر اثر ایجاد شکاف و زخم در اعضاء گیاهان انجام می گیرد.
ضمناً صمغ ها همیشه بر اثر از بین رفتن غشاء سلولزی بوجود می آیند. صمغ‌ها عموما بدون مزه و حالت چسبنده دارند. در الکل، اتر و مواد چرب غیر محلول اند. با مشابهتی که صمغ ها و موسیلاژها با یکدیگر دارند پیدا کردن حد فاصل قاطعی که این دو دسته را از یکدیگر متمایز سازد، مشکل بنظر می رسد..
صمغ
تقسیم بندی صمغ ها و موسیلاژ به این دلیل است که اولین بار که آنها را از پلی ساکارید ها جدا کردند محلولی که حالت لیزی داشت صمغ نامیده می شود و دسته ای دیگر که محلول های آنها حالت لزج و چسبناک داشت موسیلاژ نامیده شدند.
اما این ترکیبات پلی ساکاریدی بر حسب تغییرات ایجاد شده در ساختمانشان می توانند به هر دو شکل لیز و چسبناک وجود داشته باشند.
موسیلاژها بر اثر ایجاد زخم در اعضا گیاه به خارج ترشح نمی گردند و بعلاوه همیشه نیز بر اثر از بین رفتن غشاء سلولزی حاصل نمی شوند بلکه از فعالیت پروتوپلاسم به وجود می آیند
در حالیکه صمغ ها ترکیبات در هم ،گلوسیدی می باشند که به حالت طبیعی و یا بر اثر ایجاد شکاف از اعضای مختلف بعضی از گیاهان به خارج ترشح می شوند صمغ ها مواد غیر قابل تبلور و فاقد بو می باشند اگر در آب قرار گیرند در آن حل می شوند .
یا مانند کتیرا با آب به صورت توده ژلاتینی در می آیند با قرار دادن انواع مختلف صمغ در آب تمام مراحل حد واسط بین دو حالت مذکور را می توان در آنها دید. صمغ ها اگر هیدرولیز شوند بر حسب نوع صمغ ایجاد آرابینوز ، گالاکتوز و گزیلوز می نمایند.
درخت کهور
۱۳
بهمن۹۷
کهور
کهور از مهم ترین درختان بومی جنوب ایران است که نقش قابل توجهی در نظام زیست آن مناطق بازی می کند.
این درخت با تثبیت خاک، فراهم کردن علیق برای دام، تهیه چوب و هیزم، کاربرد درمانی وغیره جزء «درختان کریمه» به حساب می آید. که بومی مناطق خشک غرب و جنوب آسیا، برای نمونه شبه جزیره عربستان، ایران، پاکستان و هند، است. این درخت اسامی و نام های مختلفی دارد. برای مثال، در عربی «غاف»، راجستانی
درخت کهور جزء درختان متوسط القامت است که می تواند تا بیست متر نیز رشد کند.
کهور درختی است خاردار که شاخه های نازک آن را خارهای مخروطی و برگ های سبز روشن پوشانده است. برگچه های این درخت سبز تیره با سایه روشن نازک هستند. کهور می تواند با رشد و نمو به سرعت بیشه ای از درختان بزرگ و کوچک را درست کند.
کهور جزء درختان همیشه بهار محسوب می شود. برگ های درخت کهور شانه ای دو سویه هستند. روی هر برگ هفت تا چهارده برگ کوچک به اندازه چهار تا پانزده میلی متر و پهنای دو تا چهار میلی متر وجود دارد.
برگ های جدید این درخت پیش از تابستان سبز می شوند. اندازه گلها کوچک (6/0 سانتی متر) و رنگ آنها زرد یا سفید خامه ای است که روی خوشه های سنبله مانند چسبیده اند.
گل های کهور پس از درآمدن برگ های جدید از ماه مارس تا مِی(May) بیرون می آیند. پس از شکوفه زدن گل ها، به زودی غلاف های سیلندری شکل کهور که بین هشت تا نوزده سانتی متر طول و 4/0 تا 7/0 سانتی متر عرض دارند، شکل می گیرند و به سرعت ظرف مدت دو ماه کاملا بزرگ می شوند.
کهور درختی است که به نور زیاد احتیاج دارد. تاریکی مفرط گیاهچه های این درخت را از پا درمی آورد. ریشه درخت کهور دارای شبکه ای گسترده است که به خوبی تحول یافته است.
این درخت به گونه ای تحول و سازگاری یافته که قادر است با ریشه هایش رطوبت را از اعماق زمین بالا بکشد. ریشه اصلی این درخت می تواند تا بیست متر و گاه بیشتر بطور عمودی در دل خاک نفوذ کند.
همانند اعضای دیگر خانواده ، در ریشه درخت کهور نیز باکتری های هم زیست وجود دارد. ریش گرهک ها باعث می شوند تا کهور، نیتروژن موجود در خاک را ترکیب کند و بدین ترتیب حاصلخیزی خاک بهینه می شود.
|
|
کهور درختی است که در مناطق خشک و بایر می روید؛ مناطقی که میانگین بارش سالانه آنها کمتر از 500 میلی متر است. بارش باران در مناطق مهم پراکنش درخت کهور تغییر قابل توجهی را نشان می دهد که از 100 تا 600 میلی متر باران در سال در نوسان است.
در نواحی ای که کهور به طور طبیعی در آنها انتشار یافته، حداکثر اختلاف درجه حرارت معرف اقلیم است. در آن مناطق فصل تابستان بسیار گرم و زمستان، از دسامبر تا ژانویه، سخت و خشک است.
بیشینه دما در سایه از حدود 40 تا 46 درجه سانتی گراد متغیر است. در حالی که کمینیه دمای مطلق از 9 تا 16 درجه سانتی گراد در نوسان است.
با وجود تعسر شرایط آب و هوایی در چنین مناطق اقلیمی، کهور در مقابل بدترین سمائم(=بادهای گرم) و خشک ترین فصول سال مقاومت می کند؛ یعنی زمانی که گیاهان دیگر مقهور شرایط متعسر اقلیمی می شوند، درخت کهور هم چنان به حیات خود ادامه می دهد.
کهور درختی است که در دشت ها، زمین های پست و بلند و منطقه فرکند رشد می کند. این درخت به ندرت در تپه ها می روید. کهور در مقابل خشکسالی مقاومت قابل توجهی از خود نشان می دهد
.زیستگاه
زیستگاه کهور کشورهای افعانستان، پاکستان، هند، جنوب ایران و شبه جزیره عربستان است. در هند و در دشت های پنجاب، غرب راجستان و گجرات، کهور از درختان بومی به حساب می آید.
تراکم درخت کهور از غرب به شرق قسمت راجستان غربی رو به افزایش است. دشت های آبرفتی قدیمی تر و جدیدتر، دو رویشگاهی هستند که کهور رویش در آنها را ترجیح می دهد. با این حال، این درخت در دشت های پست و بلند شنی نیز به خوبی رشد می کند.
به دلیل توانایی در استفاده از آب نشسته و جذب رطوبت باران های میان شاخ و برگ ها، درخت کهور می تواند در نواحی بسیار بایر(با بارش سالانه 100 میلی متر) رشد کند. درخت کهور در ایران در غالب مناطق جنوب ایران وجود دارد. رویشگاه این درخت از استان سیستان و بلوچستان تا خوزستان امتداد یافته است. در این مناطق درخت کهور در کنار گونه های بومی دیگر از جمله کنار، گز، نخل وغیره رشد کرده و گاه در برخی قسمت ها جنگل های کوچکی از کهور نیز روییده شده است.
کاربردها
از درخت کهور استفاده های متعددی می شود. از چوب کهور در خانه سازی- بیشتر برای ساختن تیرشیب، تیرچه، در، پنجره، ناودان، تیرهای عمودی- وسایل کشاورزی، دسته ابزار، نردبان، یوغ گاری و صنعت لنج سازی استفاده می شود.
از چوب و ریشه درخت کهور برای کارهای کوچک خراطی استفاده می شود. برای نمونه، در شهرستان ایرانشهر تعدادی کارگاه خراطی وجوددارد که از چوب کهور برای ساختن وسایل مختلف استفاده می شود.
از ریشه درخت کهور به دلیل داشتن خطوط زرین برای ساختن چوب سیگار، چپق و وافور استفاده می شود. تولید جعبه و آوند(=جا، ظرف) بطری ها، صنعتی است که به چوب درخت کهور وابستگی تامی دارد.
درخت کهور علیق با ارزشی محسوب می شود. در خلال ماه های خشک، زمانی که علوفه سبز در مناطق خشک وجود ندارد، شاخ و برگ های کهور برای علیق دام ها بریده می شود.
این درخت به اندازه ای مفید فایده ساکنان مناطق لم یزرع است که در میان آنها ضرب المثلی رایج است که می گوید «اگر در زمان خشکسالی کسی یک درخت کهور، بز و شتر داشته باشد، هیچ گاه مرگ به سراغ او نمی آید، چرا که این سه چیز با هم انسان را در سخت ترین شرایط حفظ می کنند!»
بیماریهای درخت خرما
۱۳
بهمن۹۷
خشکیدگی خوشه خرما
عارضه خشکیدگی خوشه خرما اولین بار در سال 1368 از استان کرمان گزارش شد و پس از چند سال علایم عارضه در سایر استان های کشور مشاهده گردید.
تا کنون گزارشی رسمی از وجود این عارضه در سایر مناطق خرما کاری جهان ارایه نشده است. هرساله درصد قابل توجهی از محصول خرمای کشور در اثر این عارضه از بین می رود .
بارزترین علائم ظاهری این عارضه شامل پژمردگی و چروکیدگی نهایی میوه، خوشچه و نهایتاً تمام یا بخشی از خوشه است. آغاز ظهور علائم این عارضه همزمان با مرحله تبدیل خارک به رطب می باشد و بروز این علائم معمولا همزمان با افزایش دمای هوا، کاهش رطوبت نسبی و وزش بادهای گرم و خشک اتفاق می افتد.
با توجه به نتایج طرح های تحقیقاتی انجام شده تعدیل شرایط آب و هوایی نخلستان، جلوگیری از تابش مستقیم آفتاب و تأثیر وزش بادهای گرم و خشک، بهبود شرایط تغذیه ای و آبیاری مطلوب نخلستان باعث کاهش قابل ملاحظه خسارت این عارضه می شود .
شرایط نامساعد اقلیمی (گرمای بیش از حد هوا، کاهش رطوبت نسبی و وزش بادهای گرم و خشک) در دوره بحرانی تبدیل خارک به رطب، از عوامل اصلی بروز عارضه خشکیدگی و پژمردگی خوشه خرما در مناطق خرماخیز جنوب کشور بوده و سایر عوامل ناشی از سوء مدیریت نخلستان بر شدت خسارت می افزاید.
علائم عارضه خشکیدگی خوشه خرما
علائم عارضه معمولا در اواخر مرحله خارک ( موقع تغییر رنگ میوه) بروز می کند. اولین علائم عارضه اغلب با ظهور نوار قهوهای رنگ در قوس مرکزی دم خوشهها همراه است. این تغییر رنگ در قوس دم خوشه ها غالباً در سطح فوقانی و گاهی در سطح تحتانی دم خوشه ها مشاهده میشود.
سپس چروکیدگی و خشکیدگی تدریجی میوه ها آغاز می شود . در برخی موارد این علائم موقتی بوده و بازگشت میوه به حالت اولیه رخ می دهد. در مواردی که بروز علائم عارضه متوقف نشود، خشکیدگی میوه ها ادامه یافته و میوه ها کاملا چروکیده و خشک شده و بطور کامل رطوبت خود را از دست می دهند
خشکیدگی میوه ها ممکن است در تمام خوشچه های یک خوشه رخ داده و به خشکیدگی کامل خوشه منجر شود و یا در برخی از خوشچه های یک خوشه مشاهده شود. مدت زمان بروز کامل علائم متفاوت بوده و از حداقل 2 تا 3 روز تا حد اکثر حدود 10 روز متغیر است.
با توجه به اینکه عوامل متعددی در بروز و شدت عارضه دخیل هستند رفتار عارضه در سال های مختلف متفاوت است و در یک نخلستان از الگوی یکنواختی پیروی نمی کند.
در برخی نخل های یک نخلستان ممکن است در یک سال حتی یک خوشه سالم تولید نشود ولی در سال آینده در حالی که خشکیدگی در نخلستان وجود دارد تمام خوشه های همان درخت سالم باشد.
عوامل موثر در بروز و تشدید عارضه
بر اساس بررسی های انجام گرفته تا کنون نقش هیچ گونه بیمارگر یا عامل زنده ای در بروز این عارضه اثبات نشده است و عوامل مختلف محیطی و مدیریتی در بروز و شدت عارضه خشکیدگی خوشه خرما موثر هستند.
از بین عوامل محیطی ظاهرا افزایش دمای هوا و کاهش رطوبت نسبی در دوره تبدیل خارک به رطب عامل اصلی بروز و شدت عارضه در نخلستان های خرما است.
در زمان بروز عارضه درجه حرارت به بالای 45 درجه سانتی گراد و رطوبت به کمتر از20 درصد می رسد. همچنین با رابطه معکوسی که بین دما و رطوبت نسبی وجود دارد با افزایش دما از رطوبت نسبی کاسته شده وشدت عارضه افزایش می یابد.
اما عوامل مختلف دیگری مانند رقم، سن درختان خرما، موقعیت درختان در باغ و زیاد بودن بیش از حد تعداد خوشه روی یک درخت نیز در شدت عارضه مؤثر است.
شدت این عارضه در ارقام مختلف متفاوت بوده به طوری که ارقام تر و میان رس مانند ارقام مضافتی، کبکاب و خاصی نسبت به عارضه حساستر از ارقام خشک و نیمه خشک هستند.
همچنین عارضه غالباً در درختان جوان مشاهده میشود. به طورکلی علائم عارضه در درختان حاشیه باغ که بیشتر تحت تاثیر تغییرات محیطی از جمله بادهای گرم هستند شدیدتر است.
سوء مدیریت نخلستان در خصوص میزان و دور آبیاری، تغذیه مناسب، مبارزه با آفات و بیماری ها و رعایت اصول باغبانی بر شدت بروز عارضه افزوده و اعمال مدیریت صحیح در نخلستان باعث کاهش قابل ملاحظه خسارت این عارضه می شود.
عوامل موثر در مدیریت عارضه در نخلستان
مجموعه ای از اقدامات مختلف در مدیریت عارضه در نخلستان های خرما مؤثر بوده و با به کارگیری همزمان مجموعه این عوامل میزان خسارت عارضه کاهش خواهد یافت. این اقدامات علاوه بر مدیریت عارضه بر افزایش کیفیت و کمیت محصول نیز موثر بوده و از این طریق نیز موجب افزایش درآمد باغدار می گردد.
1- آبیاری:
درخت خرما جزو درختان مقاوم به شوری است و اگر شوری آب آبیاری کمتر از 3000 میکرو موس بر سانتیمتر باشد برای درخت خرما مناسب است.
لازم است دور آبیاری از فروردین ماه هر سال بر اساس اطلاعات تبخیر میانگین ماهانه دراز مدت هر منطقه و بافت خاک تعیین گردد.
باغداران با مراجعه به واحدهای تابعه سازمان جهاد کشاورزی هر استان قادر به کسب اطلاعات مربوط به دور آبیاری مناسب برای هر منطقه هستند. البته با توجه به شرایط اقلیمی مناطق کاشت درختان خرما دور آبیاری هفت روزه در بافت خاک سبک و در ماه های گرم سال در مناطق مختلف مناسب به نظر می رسد.
تأمین آب کافی جهت آبیاری و رعایت دور آبیاری در مدیریت عارضه تاثیر زیادی داشته و هرگونه کمبود آب و تغییر در دور آبیاری موجب وارد شدن تنش به گیاه شده و شدت عارضه افزایش می یابد.
2- تغذیه:
خاک هایی با شوری کمتر از 4 دسی زیمنس بر متر برای کاشت خرما مناسب هستند. میزان مصرف کودهای مختلف برای هر باغ بسته به شرایط خاک و آب آن متفاوت است. با تغذیه مناسب توان درخت در مقابله با شرایط نامناسب محیطی بالا رفته و در نتیجه خشکیدگی خوشه خرما نیز کاهش می یابد بنابراین ضروری است تغذیه متعادل و بهینه هر نخلستان حتماً بر اساس آزمون خاک انجام شود.
ازت :
با توجه به اینکه در غالب مناطق خرما خیز میزان کربن آلی خاک پایین و کمتر از نیم درصد می باشد کاربرد کودهای ازته امری ضروری است. بر این اساس میزان کود ازته مورد نیاز به ازاء هر سال سن درخت 200 گرم اوره یا 440 گرم سولفات آمونیم یا 265 گرم نیترات آمونیم می باشد و برای درختان با سن ده سال به بالا میزان کود به کار رفته ثابت می شود.
زمانی که خاک یا آب خیلی شور نباشند ( شوری خاک کمتر از 4 دسی زیمنس بر متر و آب کمتر از 3000 میکرو موس بر سانتی متر ) جهت کاهش خشکیدگی خوشه خرما مصرف نیترات آمونیم توصیه می شود.
فسفر:
میزان کود فسفره مورد نیاز کاملا وابسته به میزان فسفر موجود در خاک است و مقدار توصیه شده در هر باغ با مدیریت مختلف متفاوت است بنابراین انجام آزمایش خاک جهت تعیین میزان کود فسفره مورد نیاز کاملا ضروری است و بر اساس نتایج حاصل از آزمون خاک میزان کود سوپر فسفات تریپل مصرفی به ازاء هر سال سن درخت بین صفر تا حدود160 گرم متغیر است. برای درختان با سن ده سال به بالا میزان کود به کار رفته ثابت می شود.
پتاسیم:
تعیین میزان کود پتاسه مورد نیاز وضعیتی مشابه کود فسفره دارد و کاملا وابسته به نتایج آزمون خاک است. میزان مصرف کود سولفات پتاسیم به ازاء هر سال سن درخت بین صفر تا حدود 180 گرم متغیر است. برای درختان با سن ده سال به بالا میزان کود به کار رفته ثابت می شود. در شرایط غیر شور می توان از کود کلرید پتاسیم به صورت سرک استفاده کرد.
کودهای عناصر غذایی کم مصرف :
با توجه به شرایط خاک هر منطقه و میزان این عناصر در خاک، مقدار کود مورد نیاز کاملا وابسته به نتایج آزمون خاک است. بطور تقریبی می توان در نخلستان های مختلف مقادیر زیر را به ازاء هر سال سن درخت توصیه نمود.
آهن:
به میزان 10 گرم سکوسترین آهن
منگنز:
به میزان 30 تا 35 گرم سولفات منگنز
روی:
به میزان 30 تا 35 گرم سولفات روی
برای درختان با سن ده سال به بالا میزان کود به کار رفته ثابت می شود.
کود دامی:
جهت بهبود خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و افزایش عملکرد، ازکود گاوی پوسیده و غیر شور حدودا 40 تا 50 کیلو گرم برای درختان بارده با سن ده سال به بالا استفاده شود.
زمان مصرف:
نیمی از کود ازته، نیمی از کود سکوسترین آهن و سایر کودهای شیمیایی مورد نیاز پس از اختلاط با کود دامی اواخر بهمن تا اوایل اسفند و در سایه انداز درخت در شیاری به عمق 30 سانتی متر استفاده گردد . نصف دیگر کود ازته و کود سکوسترین آهن در اردیبهشت ماه به صورت سرک همراه با آبیاری استفاده شود. بهتر است کودهای فسفره با کودهای حاوی عناصرکم مصرف مخلوط نشده و در شیاری جداگانه بکار رود.
3- عملیات هرس
انجام عملیات به باغی یکی دیگر از عوامل موثر در کاهش شدت عارضه می باشد. ضروری است انجام عملیات هرس برگ های خشک، دم خوشه های باقیمانده، هرس دمبرگ و حذف پاجوش ها به منظور اجرای اصول صحیح باغداری تا انتهای بهمن ماه انجام گردد
همزمان با گرده افشانی هرس یک سوم انتهای خوشه انجام شود. انجام هرس، بستن و آرایش خوشه در مرحله کیمری به نحوی که به ازاء هر هشت برگ حداکثر یک خوشه باقی مانده و خوشه ها در زوایای مختلف درخت قرار گیرد توصیه می شود.
ضمناً در مرحله خارک پوشش دم خوشه های درختان با مخلوط بردو 8 درصد با استفاده از برس یا اسفنج انجام شود. در صورت عدم پوشش مناسب دم خوشه ها با ترکیب بردو این عمل تکرار شود.
4- مدیریت آفات و بیماری ها:
کلیه عواملی که موجب ضعف درخت و ایجاد تنش در گیاه می شوند موجب تشدید عارضه می گردند. از جمله این عوامل می توان به آفات و بیماری های مختلفی که در هر منطقه وجود دارد اشاره کرد. بنابراین لازم است مبارزه با آفات و بیماری های رایج هر منطقه (کنه، سوسک شاخدار، زنجرک، پوسیدگی گل آذین و…) به موقع و به نحو مطلوب بسته به هر منطقه انجام گردد.
5- پوشش خوشه ها:
با توجه به نقش عوامل محیطی در بروز و شدت عارضه خشکیدگی خوشه خرما به منظور تعدیل این اثرات پوشش دهی خوشه های خرما با پوشش های مختلف انجام گرفته است.
بررسی ها نشان می دهد پوشش حصیری یا پارچه متقال در کاهش شدت عارضه و افزایش کیفیت میوه مؤثر می باشد. پوشش خوشه ها اواخر مرحله خارک انجام گردد. پوشش خوشه ها علاوه بر تأثیر در کاهش عارضه سبب افزایش کیفیت محصول شده و خسارت پرندگان، زنبور و طوفان شن و جذب گرد و غبار را کاهش می دهد و موجب کاهش جمعیت کنه روی خوشه های دارای پوشش می گردد.
6- میانه کاری نخلستان:
یکی دیگر از عوامل مهم در تعدیل شرایط اقلیمی و حفظ رطوبت نسبی نخلستان میانه کاری باغ با گیاهانی مانند یونجه و سورگوم می باشد. در صورت تامین آب کافی میانه کاری تأثیر بسزایی در کاهش شدت عارضه خشکیدگی خوشه خرما دارد
7- احداث بادشکن
علائم عارضه در درختان حاشیه باغ که بیشتر تحت تاثیر تغییرات محیطی از جمله بادهای گرم هستند شدیدتر است. بنابراین با احداث بادشکن امکان تعدیل شرایط محیطی و کاهش اثر بادهای گرم فراهم شده و موجب کاهش شدت عارضه خشکیدگی خوشه خرما می گردد. ضروری است احداث بادشکن با توجه به جهت وزش بادهای گرم در هر منطقه در اطرف نخلستان و با درختان سازگار با شرایط محیطی هر منطقه انجام شود
طرز تهیه مخلوط بردو :
برای تهیه یک هزار لیتر از مخلوط بردو هشت درصد، مقدار 80 کیلوگرم سولفات مس را در دویست لیتر آب در ظرف پلاستیکی یا استیل حل نمایید ( در صورتیکه از آب گرم استفاده شود حل شدن راحت تر انجام می شود ). سپس 80 کیلوگرم آهک را با مقدار کمی آب خیس کرده و در ظرف دیگری ریخته و ضمن هم زدن حجم آن را با افزودن آب به هشتصد لیتر برسانید. ضمن بهم زدن، محلول سولفات مس را به آرامی روی دوغاب اضافه کرده و پس از دو دقیقه هم خوردن ترکیب بردو آماده مصرف است.
نکته مهم در کاربرد مخلوط بردو این است که باید به صورت تازه مورد استفاده قرار گیرد ومقدار مورد نیاز از این مخلوط با توجه به تعداد درختان تهیه گردیده و در همان روز مصرف شود.